به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، نشست "بررسی اولین قیام به خونخواهی سیدالشهدا علیه‌السلام(تحلیل قیام مردم سیستان به عنوان اولین قیام پس از حادثه کربلا)" با انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی (روی خط تاریخ) و ستاد مردمی نخستین قیام به خونخواهی سیدالشهدا(علیه السلام) و مرکز تحقیقاتی خاتم الاوصیا(علیه السلام) به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر حیدری نسب، نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ اسلام و تشیع و آقای حسن فاطمی‌راد، دبیر انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی به همت معاونت پژوهش مدرسه علمیه فاطمیه ابهر به صورت برخط برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین حیدری‌نسب، با اشاره‌ به سخن مقام معظم رهبري(مدظله‌العالی) گفت: مقام معظم رهبري(مدظله‌العالی) در مورد مردم سيستان چنين بيان كردند كه مردم سيستان مردمي هستند كه از لحاظ گذشته‌ي تاريخي در بين همه‌ي اقوام ايراني كم‌نظيرند. گذشته‌ي سيستان يك گذشته‌ي بسیار فوق‌العاده و برجسته و درخشاني است.

وی در مورد زمان قيام مردم سيستان اظهار داشت: فاجعه کربلا ۳۰سال پس از ورود اسلام به سیستان، روی داد. در حالی که مردم بسیاری از نقاط ایران در آن دوره هنوز به مکتب اسلام گرایش نداشتند، هنگامی که خبر شهادت امام حسین(ع) و اسارت دختران رسول‌الله(ص) به مردم سیستان رسید، مردم ولایت‌مدار سیستان در برابر آن موضع گرفتند و به خروش آمدند و در برابر دستگاه جبار یزید دست به قیام زدند.

پژوهشگر تاريخ از زبان استاد دواني چنين گفت: استاد محمدحسین رجبی دوانی، زمان این قیام را حداكثر 2ماه پس از حادثه عاشورا عنوان كرده است، بر اساس نقل‌های معتبر و منابع دسته اول به خصوص كتاب تاریخ سیستان، مردم سیستان به محض شنیدن خبر شهادت امام حسین(ع) به خون‌خواهی آن حضرت قیام كردند و فرمانروای وقت سیستان كه برادر عبیدالله بن زیاد بود را از شهر اخراج كردند و برای مدتی شهر را در اختیار داشتند. اگر چه اطلاعات بیشتری در این زمینه وجود ندارد اما فضل و افتخار تقدم در خون‌خواهی امام حسین(ع)، به نام سیستانیان ثبت شده است. این قیام نشان‌دهنده ایمان، اعتقاد و اخلاص مردم سیستان به ساحت مقدس اهل‌بیت(ع) به خصوص سیدالشهدا(ع) بود كه توانستند در خفقان به شدت سنگین یزید از جان خود بگذرند و به خون‌خواهی قیام كنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین حیدری‌نسب در مورد افتخارات مردم سيستان بیان داشت: این قیام مردم سیستان که با عزاداری در سیستان همراه شد، نخستین قیام بعد از واقعه عاشوراست، در حالی که قیام توابین سه سال بعد از قیام سیستان و قیام مختار، پنج سال بعد از قیام مردم سیستان رخ داد. در منطقه سیستان همزمان با فرا رسیدن ماه محرم، پیروان اهل بیت(ع) با برگزاری آیین‌های ویژه نظیر مشعل‌گردانی، تابوت‌کشی، شوی(تعزیه)، سینه‌زنی نشسته، سینه‌زنی ایستاده(جوش پاوکا) و نذری(غلورپزی)، به سوگواری می‌پردازند و این‌گونه ارادت خود را به امام سوم شیعیان(ع) و یارانش نشان می‌دهند، به گونه‌ای که با گذشت سده‌ها از وقوع رویداد بزرگ کربلا، عشق و ارادت شیعیان به امام حسین(ع) همچنان پابرجاست و به این رخداد مهم در ابعاد گوناگون توجه می‌شود.

در ادامه نشست استاد فاطمي راد، به مقاله‌هاي مرتبط با قيام مردم سيستان اشاره كرد و گفت: در مورد قيام سيستان پايان‌نامه و مقاله‌هايي نگاشته شده است، ولي باز جاي كار براي پژوهشگران هست و بايد با برگزاري همايش‌ها و فراخوان مقاله، اين كمبود را جبران كرد. نمونه‌هايي از مقاله‌ها که مي‌توان نام برد شامل مقاله "زمینه‌های فکری-مذهبی اولین قیام برای خونخواهی امام حسین(ع) در سیستان" كه محل نشر آن همایش ملی «پیشرفت پایدار؛ رهیافت تاریخ، فرهنگ و تمدن دارالولایهء سیستان» است.

دبیر انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی در ادامه به تشريح مقاله پرداخت و گفت: این مقاله درباره اولین قیام برای خونخواهی امام حسین(ع) است؛ قیامی که سیستانیان آن را رقم زدند. این مسئله خیلی مهم است؛ زیرا افتخار اولین خون‌خواهی برای امام حسین(ع) به ایرانی‌ها می‌رسد، حتی قبل از آن‌که توابین و مختار قیام کنند.

وی تصریح کرد: در این مقاله سعی شده به چند سوال مهم پاسخ داده شود: اولین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که چگونه مردم سیستان اول از همه، در فضای مسمومی که بنی امیه در همه جا ایجاد کرده بود، جرأت کردند و اعتراض خود را به فاجعه کربلا بیان کردند؟ دوم: زمینه مذهبی آنان چه بود که به این وفاداری خاص رسیدند و قیام امام حسین(ع) را درک کردند؟ سوم: چگونه خبر شهادت امام حسین(ع) و یارانش به مردم سیستان رسید و این اعتراض کی برپاشد؟ در این مقاله به شیوه کتابخانه‌ای از منابعی هم‌چون کتاب تاریخ سیستان به تصحیح محمدتقی بهار، کتاب ترجمه تاریخ سیستان از حسن انوشه که جزو منابع دست اول است و منابع دیگری مانند کتاب افتخارات مردان مرد سیستان از علی دوانی، و کتاب چگونگی ورود تشیع و گسترش آن در سیستان اثر محمد شهرکی و کتاب تاریخ ایران باستان جلد 2(سلسله پادشاهی هخامنشیان) اثر رضاتقی بیگلوکه جزو منابع دست دوم است بهره برده‌ایم و مقاله به روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است.

در پايان حجت الاسلام والمسلمین حیدری‌نسب به نظر و ابراز لطف مقام معظم رهبري(مدظله‌العالی) به مردم سيستان پرداخت و توضیحاتی در این بار ارائه کرد.