به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، پدیده حجاب استایل، به‌عنوان یک کنش فرهنگی و اجتماعی، نه‌تنها رویکردی خلاقانه در برابر فشارهای ساختاری جامعه مدرن ارائه کرد، بلکه به راهکاری برای تأمین حقوق زنان مذهبی در فضای عمومی تبدیل شد، این جریان، که ابتدا با هدف توازن میان باورهای مذهبی و نیازهای زیست مدرن آغاز شد، اکنون به دو مسیر متفاوت گسترش یافته است؛ مسیری که همچنان بر آرمان‌های اولیه خود استوار است و مسیری دیگر که به نوعی استفاده ابزاری از این هویت فرهنگی متمایل شده است.

مقاومت مدنی یا بازنمایی ابزاری؟

در ابتدا، حجاب استایل تجلی مقاومت مدنی زنان مذهبی بود؛ حضوری قدرتمند که نه با انزوا که با حضور فعالانه در فضای عمومی، نقشی الهام‌بخش ایفا می‌کرد. زنان مذهبی از طریق این جریان، نشان دادند که می‌توان میان ارزش‌های دینی و الزامات زندگی مدرن توازن برقرار کرد. بااین‌حال، طی دهه اخیر، برخی از افرادی که هیچ تعلقی به این هویت دینی نداشتند، با ورود به این عرصه، آن را به ابزاری برای جلب توجه و دیده‌شدن تبدیل کردند.

این دوگانه، یعنی «مقاومت مدنی» در برابر «بازنمایی ابزاری»، سرنوشت حجاب استایل را به چالشی مهم بدل کرده است.

از سویی، حجاب استایل همچنان ابزاری برای نمایش اعتمادبه‌نفس زنان مذهبی است و از سوی دیگر، با ورود افرادی که صرفاً برای کسب شهرت به این حوزه وارد شده‌اند، با خطر تهی‌شدن از معنای اصیل خود روبه‌رو است.

از اصالت تا انحراف

در بررسی تحولات تاریخی حجاب استایل، می‌توان دو مرحله اصلی را شناسایی کرد. مرحله نخست، دهه‌های آغازین شکل‌گیری این جریان، زمانی بود که زنان مذهبی از طریق آن، هویتی مستقل و متمایز خلق کردند. این مرحله با اصالت و آرمان‌گرایی و تأکید بر مفاهیمی چون خودباوری و حضور معنادار در جامعه استوار بود.

اما مرحله دوم، به‌ویژه در دهه اخیر، شاهد تغییراتی بنیادین بود. ظهور شبکه‌های اجتماعی و نقش پررنگ آن‌ها در شکل‌دهی افکار عمومی، فضایی را فراهم کرد که برخی افراد، به‌ویژه آن‌هایی که دغدغه‌های دینی نداشتند، حجاب استایل را به بستری برای خودنمایی تبدیل کردند. این روند، نه‌تنها پیام اولیه این جریان را تضعیف کرد، بلکه آن را با سوءبرداشت‌هایی نیز همراه ساخت.

الگویی برای زن مسلمان ایرانی

با وجود تمام چالش‌ها، حجاب استایل همچنان می‌تواند به‌عنوان الگویی پویا برای زن مسلمان ایرانی در عصر انقلاب اسلامی عمل کند. این الگو، نه‌تنها بر حفظ ارزش‌های دینی تأکید دارد، بلکه نقشی فعال در تحولات فرهنگی و اجتماعی ایفا می‌کند. زن مسلمان ایرانی، با بهره‌گیری از این الگو، می‌تواند میان هویت دینی و الزامات زندگی معاصر، پیوندی عمیق و معنادار برقرار سازد.

آینده حجاب استایل؛ حفظ اصالت یا واگذاری هویت؟

در نهایت، سرنوشت حجاب استایل به توانایی جامعه در بازتعریف و تقویت هویت اصیل آن بستگی دارد، اگر این جریان بتواند از چالش‌های پیش‌رو عبور کند و ارزش‌های اولیه خود را بازیابد، همچنان می‌تواند به‌عنوان نمادی از مقاومت مدنی و بازنمایی فرهنگی زنان مذهبی باقی بماند اما اگر روند فعلی ادامه یابد و این جریان به ابزاری برای سوءاستفاده‌های فرهنگی و اجتماعی تبدیل شود، نه‌تنها اصالت خود را از دست خواهد داد، بلکه به یکی از نمونه‌های شکست در عرصه فرهنگ‌سازی تبدیل خواهد شد.

انتهای پیام/