خانم زهرا دوستی، رتبه سوم کشوری در دوازدهمین جشنواره علامه حلی(ره)؛ مهم‌ترین ضعف در مسیر پژوهش را «ننوشتن» دانست و گفت: طلاب باید قلم به دست بگیرند و بنویسند. حوزه نیز در این مسیر، روش درست پژوهش کردن را به طلاب آموزش دهد.
به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، خانم زهرا دوستی، از طلاب دانش آموخته مدرسه علمیه الزهرا(س) زنجان است که موفق به کسب رتبه سومی در دوازدهمین جشنواره علامه حلی(ره) شده است، به این بهانه گفتگویی با این پژوهشگر برتر داشتیم که در ادامه تقدیمتان می شود:
1- خانم دوستی، دلیل شرکت در جشنواره‌ی علامه و موضوع مقاله‌ای که دادید، چه بود؟
دغدغه‌ی مسئولین و اساتید حوزه و اهمیت دادن به کارهای پژوهشی طلاب از جانب معاون پژوهشی حوزه علمیه خواهران الزهرا(س) زنجان، سبب شد که مقاله‌ی بنده با موضوع «آسیب‌شناسی تبلیغ دینی در فضای مجازی» به جشنواره فرستاده شود و خدا را شاکر هستم که اثر بنده برگزیده شده است.
2- سه مسئله‌ی پژوهشی دارای اولویت از نظر شما چیست؟
با توجه به اینکه در حال حاضر بنده در رشته‌ی مطالعات زنان تحصیل می‌کنم، به نظرم می‌رسد که مسئله‌ی حقوق زنان در جامعه‌ی امروزی، مسئله‌ی مهمی است. به ویژه بررسی حقوق زنان در اندیشه‌ی اسلامی، حائز اهمیت است. شاید به جرأت بتوان گفت که «زن» معیار قضاوت در هر جامعه‌ای است. به عبارتی، موقعیت بالاتر یا پایین‌تر زن در یک جامعه، سنجش رشد و پیشرفت آن جامعه است. بنابراین بسیار مهم است که در جامعه‌ی مسلمان ایران، از دریچه‌ی اسلام حقوق زنان بررسی شود تا ثابت شود که در جایی هم اگر حقی از زن پایمال می‌شود، ارتباطی به دین اسلام ندارد و زن از جایگاه شایسته‌ای در این دین برخوردار است که حوزه و طلبه‌ها می‌توانند در این زمینه پیشرو باشند.
3- به نظر شما چگونه می‌توان انگیزه‌ی طلاب را برای مشارکت در جشنواره‌ی علامه حلی افزایش داد؟
با مهم دانستن اثر پژوهشی طلبه، می‌توان طلاب را به پژوهش کردن تشویق کرد و اینکه به طلاب این اطمینان خاطر را داد که پژوهش‌هایی که انجام می‌دهند، چه اثرات(مثبت یا منفی) در جامعه خواهد گذاشت. به نظرم دلیل اصلی جذب نشدن طلاب به سمت پژوهش، ناآگاهی است. در واقع طلاب به ارزش کاری که در زمینه‌ی پژوهش انجام می‌دهند آگاه نیستند. بنابراین در بسیاری از موارد، پژوهش‌های طلاب، با سهل‌انگاری از سوی خودشان همراه است.
4- ارزیابی شما از جشنواره‌ی علامه حلی چیست؟
امسال اولین سالی بود که بنده در جشنواره‌ی علامه حلی شرکت کردم و از مسئولین جشنواره کمال تشکر را دارم که امسال با وجود محدودیت‌های کرونایی، جشنواره را به صورت مجازی و به نحو احسن برگزار کردند و همین بازخوردها از سوی جشنواره در من انگیزه‌هایی ایجاد کرد به صورت جدی‌تر در مسیر پژوهش گام بردارم.
5- جشنواره‌ی علامه‌ی حلی در تغییر رویکرد پژوهشی طلاب چه میزان تأثیرگذار بوده است؟
به نظرم «رقابت» عاملی است که انسان‌ها را به تلاش بیشتر وا می دارد و وجود جشنواره‌هایی مانند «علامه حلی» فرصت این رقابت را ایجاد کرده است که تا طلبه‌ها بیشتر و بهتر با خود و با پژوهشگران دیگر رقابت کنند تا بهترین اثر پژوهشی را خلق کنند.
6- طلبه‌ی موفق پژوهشی چه ویژگی‌هایی دارد؟
اگر به طور خلاصه و در دو سه جمله بخواهم بگویم: طلبه‌ی موفق پژوهشی، اهل مطالعه‌ی منظم و تلاش مستمر است. چرا که بنای پژوهش خوب، داشتن مسئله و سؤال است و این مهم حاصل نمی‌شود، مگر با مطالعه‌ی منظم و هدفمند.
7- نقاط ضعف و قوت پژوهش‌های خواهران طلبه چیست؟
شاید چون اکثر پژوهش‌ها در حوزه و دانشگاه به این دلیل انجام می‌شود که ارائه‌ی مدرک کارشناسی یا ارشد و دکتری منوط به نوشتن پایان‌نامه و مقاله است. بنابراین همین عامل سبب می‌شود که پژوهش‌های طلاب از دقت کافی برخوردار نباشند و طلبه مدت زمانی را که صرف پژوهش می‌کند فقط در جمع‌آوری اطلاعات محدود شود، اطلاعاتی که گاهی بیشترشان گزافه‌گویی است.
8- چه تدبیری باید اندیشید تا نظام آموزشی حوزه تمرکز بیشتری در تربیت پژوهشگر داشته باشد؟
گاهی انجام ندادن کاری به خاطر ترس از انجام آن کار است و این ترس حاصل ندانستن است. در مسئله‌ی پژوهش نیز، طلبه روش پژوهش کردن را نمی‌داند که شایسته است. حوزه در این مسیر از پایه و مرحله به مرحله روش درست پژوهش کردن را به طلاب آموزش دهد و صد البته این آموزش‌ها در حد تئوری نباشد بلکه به صورت عملی باشد و هر ترم از طلبه خواسته شود که به یک سؤالی که دغدغه‌ی ذهنی اش است در حد حتی چند صفحه‌ای پاسخ بدهد. در واقع طلاب را باید به نوشتن هرچند در حد ابتدایی وادار کرد تا روزی برسد که صاحب اثر و اندیشه و قلم بشوند. برای حاصل شدن این امر شایسته است که به کرسی‌های آزاداندیشی اهمیت بیشتری داده شود تا طلاب آزادانه در مورد هر موضوعی بحث کنند.
9- اگر در جایگاه مسئولان پژوهشی بودید، چه برنامه‌های جدید پژوهشی ارائه می‌کردید؟
به نظرم مهم‌ترین ضعف در مسیر پژوهش «ننوشتن» است. طلاب باید قلم به دست بگیرند و بنویسند. بنابراین سعی می‌کردم طلبه‌ها را به نوشتن تشویق کنم.
10- به عنوان برگزیده جشنواره، چه صحبتی با خواهران طلبه دارید؟
پژوهش کامل‌کننده‌ی آموزش است و شایسته است که همه خواهران طلبه گام در مسیر پژوهش بگذارند تا با آثار ارزنده‌ی خودشان آگاهی را به جامعه تقدیم کنند.
باتشکر از شما و آرزوی موفقیت
نظر شما