به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، هیأت ایرانی شامل غلامعلی حدادعادل رئیس بنیاد سعدی و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فریدالدین فریدعصر رایزن فرهنگی ایران در دهلی، عسکر بهرامی عضو هیأت علمی دایرة المعارف اسلامی و قهرمان سلیمانی مدیر مرکز تحقیقات فارسی دهلی‌نو در این همایش، شرکت کردند.

این سمینار با حضور پروفسور نعیمه خاتون، معاون دانشگاه اسلامی علیگر، پروفسور آزرمی دخت صفوی، مشاور و مدیر مؤسس مرکز تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگر، پروفسور سید عین‌الحسن، معاون دانشگاه ملی اردو مولانا آزاد در حیدرآباد، پروفسور محمد عثمان غنی، مدیر مرکز تحقیقات فارسی، پروفسور تی.ان. ساتیسان، رئیس دانشکده هنر، فتانه نجیب‌الله، شاعر افغان، محققان برجسته، دانشگاهیان و شخصیت‌های فرهنگی از کشورهای مختلف برگزار شد و به بررسی نقش کلیدی اما اغلب نادیده گرفته شده زنان در رشد و توسعه ادبیات فارسی و تأثیر آن بر میراث فرهنگی هند پرداختند.

هدف مؤسسه تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگر از برگزاری این سمینار، بررسی و برجسته کردن نقش مهم زنان در شکل‌دهی به سنت‌های ادبی و فرهنگی فارسی، به ویژه در شبه قاره هند است.

غلامعلی حدادعادل به پیوندهای تاریخی و فرهنگی بین هند و ایران اشاره کرد و گفت: هرگاه به هند سفر می‌کنم، اولویت را به دانشگاه اسلامی علیگر می‌دهم، زیرا این شهر جایگاه ویژه‌ای از احترام برای من دارد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با تأکید بر نقش اساسی زنان در ادبیات فارسی، خاطرنشان کرد: اولین معلم هر فرد مادر اوست که از طریق لالایی‌ها او را با ادبیات آشنا می‌کند. بسیاری از این لالایی‌ها حاوی اشعار شاعران باستانی هستند که نقش جدایی‌ناپذیر زنان در سنت‌های ادبی را نشان می‌دهد.

حدادعادل به تأثیر دگرگون‌کننده جنگ تحمیلی هشت ساله ایران و عراق اشاره کرد و اظهار داشت: زنان ایرانی را به کاوش در ژانرهای ادبی جدید سوق داد و تجربیات شخصی خود را از طریق خاطرات و روایت‌های سایر زنان آسیب‌دیده مستند کردند.

نعیمه خاتون، رئیس دانشگاه اسلامی علیگر، زیبایی و عمق زبان فارسی را ستود و گفت: اگرچه من در زبان فارسی مهارت ندارم، اما همچنان می‌توانم شیرینی و لطافت آن را قدردانی کنم.

وی با اشاره به پیوندهای استوار فرهنگی ایران و هند، نقش دانشگاه علیگر را به عنوان یکی از از کانون های مهم این پیوند، بسیار مهم توصیف کرد.

نعیمه خاتون با اشاره به اهمیت زنان در دوران معاصر، برگزاری همایش در این خصوص را تدبیر در باره تحولات اجتماعی انسان معاصر دانست و گفت: ما هندی‌ها باید این زبان را بخوانیم، بفهمیم و ترویج کنیم.

رئیس دانشگاه اسلامی علیگر به مشارکت شخصیت‌های برجسته تاریخی مانند گلبدن بیگم، جهان‌آرا بیگم، رضیه سلطان و سلطان جهان بیگم اشاره کرد و نسل جوان را به الهام گرفتن از میراث آنها تشویق کرد.

آزرمی دخت صفوی، سخنرانی اصلی را ارائه کرد و به نمایندگی محدود زنان در ادبیات فارسی اشاره کرد.مشاور و مدیر مؤسس مرکز تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگر، خاطرنشان کرد که در حالی که زنان افکار و احساسات خود را در شعر و نثر بیان کرده‌اند، متأسفانه مشارکت ادبی آنها از پنج درصد تجاوز نمی‌کند.

صفوی با تأمل در زنان عصر مغول، بر توانایی‌های فکری شخصیت‌هایی مانند گلبدن بیگم، سلیمه سلطان، جهان‌آرا بیگم، نورجهان بیگم و زیب‌النسا بیگم تأکید کرد.

وی خاطرنشان کرد که زنان نیروی محرکه بسیاری از ادبیات جهان بوده‌اند. سنت ادبی فارسی مملو از داستان‌هایی است که از زنان الهام گرفته شده‌اند، از جمله «قصه چهار درویش»،«طوطی مینا»، «امیر حمزه»، «لیلی و مجنون» و «شیرین و خسرو». علاوه بر این، خود ژانر غزل مدیون تأثیر زنان است.

شعر فارسی پیام‌های عشق و زیبایی را منتقل می‌کند

سید عین‌الحسن، استاد زبان فارسی و رئیس دانشگاه مولانا آزاد، حیدرآباد، به عنوان مهمان ویژه حضور داشت. وی به پیوند ذاتی بین شعر فارسی و مضامین عشق و ارادت پرداخت.

وی همچنین در سخنان خود به بخش‌هایی از ادبیات معاصر فارسی پرداخت که یا زنان آفریدگار آن بوده‌اند یا در باره زنان است.

عین‌الحسن اظهار داشت: شعر فارسی پیام‌های عشق و زیبایی را منتقل می‌کند و در عین حال احساسات، درد و ارادت عاشقان را به تصویر می‌کشد. در طول جنگ هشت ساله، زنان در کنار مردان نقش فعالی ایفا کردند و ادبیات فارسی را با صدای خود غنی کردند.

فریدالدین فرید عصر، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، به اهمیت فلسفی و ادبی روایت‌های زن محور اشاره کرد و با بیان روایت زنانه در مهمترین و قدیمی ترین روایت داستانی از ترجمه و انتشار مجموعه داستان‌های زنان نویسنده ایرانی توسط انتشارات راجکمال در هند به همت رایزنی فرهنگی ایران خبر داد.

قهرمان سلیمانی، مدیر مرکز تحقیقات فارسی در دهلی‌نو با اشاره به سهم اندک زنان در گذشته ادبی ایران، دوران معاصر را عصر شکوفایی برای زنان فارسی زبان دانست و از شکل گیری شبکه‌ای گسترده از زنانی یاد کرد که در قلمرو فرهنگ ایران فعال هستند که نوظهور است و در تاریخ فرهنگ ایران سابقه ندارد.

وی بیان کرد:: ادبیات فارسی نباید فقط به نویسندگان مرد محدود شود، زیرا زنان سهم قابل توجهی داشته‌اند. در برخی موارد، نویسندگان مرد با انتشار آثار با نام زنان، مانند «دیوان زیب‌النسا مخفی» که اعتقاد بر این است که اثر واقعی «زیب‌النسا بیگم» نیست، به شهرت رسیدند.

«تی.ان. ساتیسان»، رئیس دانشکده هنر، اهمیت تاریخی زبان فارسی را به عنوان زبان رسمی هند مورد تأیید قرار داد و به مشارکت‌های مداوم زنان در مطالعات ادبی فارسی اذعان کرد.

فتانه نجیب‌الله، شاعر و نویسنده افغانستانی ، با قرائت شعر«دوباره می سازمت وطن»، شعری تأثیرگذار که منعکس کننده شرایط اجتماعی افغانستان است، مخاطبان را مجذوب خود کرد. وی سپس، گزارشی درباره زنان شاعر افغانستان عرضه کرد.

در پایان این سمینار، دو کتاب مهم «مجموعه مقالات تحقیقاتی سمینار» و «رساله صاحبیه» جهان‌آرا بیگم، ویرایش و ترجمه محمد احتشام‌الدین رونمایی شد. حدود ۴۰ مقاله در طول سمینار دو روزه ارائه شد.

انتهای پیام/