به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، خانم زهره رنجبر، استاد حوزه علمیه و مدیرکل امور اساتید حوزه‌های علمیه خواهران در گفت‌وگویی با اشاره به موضوع «حقوق و هویت زنانه»، اظهار کرد: جامعه بشری از بدو حیات اجتماعی با همراهی زن و مرد به عنوان نقش های همراه و مکمل به فراخور ویژگی‌های تکوینی خود مسیر رشد و کمال را در حال پیمودن است اما در غالب ادوار تاریخی زن با نگرش تبعیضی در عرصه هویت و حقوق، مواجه بوده است.

وی افزود: شبهات هویتی در مباحثی چون نقش عنصر زنانه در هبوط و آفرینش از گل اضافی و شبهات حقوقی در مواردی چون حق طلاق و حقوق زوجیت صاحب نظران بسیاری را وا داشت که دست به قلم شوند، خیل آثار، قیل و قال‌ها و تطورات اجتماعی در جوامع مختلف عربی و شرقی موید این امر است.

خانم رنجبر ادامه داد: یکی از معیارهای غنای فرهنگی یک جامعه، «جایگاه زنان در عرصه حقوق و نگرش‌های اجتماعی و فردی» است، هویت و کرامت واحد انسانی در قرآن فارغ از جنسیت در آیات بسیاری از قرآن کریم مانند آیه ۱۳ سوره حجرات تصریح شده است «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَیٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ؛ ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست) گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است!»

وی مطرح کرد: آنچه که محل تأمل واقع می‌شود، این است که در جوامع دینی، نیز گاهی برخی دیدگاه های سنتی با استناد ناصحیح به آموزه های دینی، نگرش های تبعیضی را ترویج و توصیه می کند، حال آنکه با مداقه و بررسی علمی، ردپای باورهای رایج فرهنگی و عصری و حتی اسرائیلیات به وضوح قابل ردیابی است.

مدیرکل امور اساتید حوزه‌های علمیه خواهران باتوجه به تنوع فرهنگی و اقتضایات جامعه صنعتی و عصری بیان کرد: برخی نگرش‌های فقهی منجر به استنباط احکام شرعی وپیرو آن قوانین جامعه دینی نیازمند بازبینی و بازخوانی است، چرا که نقش روایات انبوه و در عین حال ضعیف السند در رواج و تداوم نگاه فرودست انگارانه به زن قابل انکار نیست و این مهم حتی در فهم و برداشت های تفسیری، مؤثر بوده است، برای نمونه تعریف عنصر زنانه به عنوان عامل وسوسه و اغوای حضرت آدم و مؤثر در امر هبوط ذیل آیات هبوط «تفاسیر شیعه و سنی» و یا تصریح و باور به ضعف عقلانی زن ذیل آیه «أَوَمَنْ یُنَشَّأُ فِی الْحِلْیَةِ وَهُوَ فِی الْخِصَامِ غَیْرُ مُبِین» (۱۸ زخرف) بدون توجه به سیاق و مقام آیه بوده است.

این استاد حوزه در ادامه افزود: پالایش منابع نقلی از روایات و برداشت های تفسیری ضعیف السند در حوزه فرو دست انگاری زنان ضرورتی است که هر چند در بین اندیشمندان دینی آغاز شده است اما پایان نیافته است، بنابراین کرامت و هویت انسانی زن هم راستا با مرد ریشه در عقل و نقل معتبر دینی دارد، اما رویکرد حقوقی و فقهی به مسائل زنان گاه از این روایات پیش گفته متأثر است؛ به همین دلیل امروزه رویکرد فقهی و حقوقی در مسائل زنان با چالش‌هایی مواجه است و این امر نیازمند تبیین دقیق و اجتهاد پویا و ارائه تفاسیر و قرائت متناسب با اقتضائات زمان به ویژه با نظر به تنوع فرهنگی و جغرافیایی جهان اسلام است مباحثی همچون حتی حق طلاق، حضانت، حق تحصیل و اشتغال و... می‌باشد.

خانم رنجبر در پایان خاطرنشان کرد: پرداخت عقلانی و توجیه نظریه همسانی حقوقی زن و مرد به جای برابری و بیان وجوه تفاوت حقوقی برآمده از تفاوت های تکوینی، می‍‌ تواند کمک بزرگی در ارائه نظام مند مسائل زنان نموده و برای بسیاری از برداشت‌ها و نگرش های رایج، علامت سوال قابل درنگی ایجاد کرده و با تجمیع ادبیات نظری، قضای پرداخت نوین به برخی احکام زنان را توسط فقیهان فراهم نماید که در این راه، حوزه خواهران رسالتی مهم بر عهده دارد و می تواند نقشی قوی تر از پیش ایفا نماید.

انتهای پیام/