به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، نشست معرفی و نقد کتاب «آموزش مقاله علمی ترویجی (از مسئله‌سازی تا نگارش مقاله)» توسط معاونت پژوهش مدیریت استان قم برگزار شد.

حجت‌الاسلام محمدصادق فاضل در نشست معرفی و نقد کتاب «آموزش مقاله علمی ترویجی (از مسئله‌سازی تا نگارش مقاله)» در مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران قم برگزار شد، عنوان کرد: طلاب مبتدی برای فراگرفتن مهارت مقاله نویسی نیاز دارند که الفبای آن را از ابتدا و به زبان ساده بیاموزند و گام به گام با آن حرکت کنند به همین خاطر کتاب «پژوهش تمرینی» نگارش شد.

وی افزود: در مقدمه کتاب نگارش تمرینی بیان شد که این کتاب صرف آشنایی و مرحله ابتدایی آموزش مقاله است و طلابی که می خواهند وارد عرصه پژوهش شوند و پژوهشگر رو ادامه بدهند نمی توانند روی این کتاب متوقف شوند و باید مراحل بالاتر را آموزش ببینند بر همین اساس گام دوم این کتاب تعریف شد.

این نویسنده با بیان اینکه سطوح مقاله نویسی به مقاله تمرینی، مقاله تخصصی، مقاله علمی_ترویجی و مقاله پژوهشی تقسیم می‌شود، گفت: با توجه به اینکه بازخورد و نتیجه خوبی که از کتاب تمرینی دریافت شد اگر به سراغ مقاله تخصصی می‌رفتم، اتفاق خاصی رخ نمی داد به همین خاطر به سراغ مقالات علمی_ترویجی رفتم.

وی اضافه کرد: این کتاب در دو بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «پژوهش تمرینی» است که کتاب پژوهش تمرینی آورده شده است؛ زیرا در بخش مقالات علمی _ترویجی ارجاعات زیادی به مقاله تمرینی وجود داشت نیاز بود که این بخش نیز در دسترس مخاطبین باشد.

فاضل ادامه داد: بخش دوم این کتاب با عنوان «مقاله علمی – ترویجی» مشتمل بر چهار فصل انتخاب موضوع، طراحی تحقیق، اجرای پژوهش و ساختار مقاله است.

نویسنده این کتاب بیان کرد: در این کتاب به چالش‌هایی که طلاب با آن مواجه هستند و در دیگر کتب کمتر به آن اشاره شده، آورده است.

حجت الاسلام والمسلمین محقق فر با بیان اینکه رویکرد پژوهش مدرسه‌ای مغفول مانده است و توجه به آن ضروری است، عنوان کرد: توجه به جلد و طراحی آن، انتخاب درست فونت و سایز نوشته‌ها از جمله ویژگی‌های این کتاب است که در کتب حوزوی کمتر به آن توجه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بیان تجربه های کاربردی از دیگر محاسن این کتاب است، افزود: برخی از نویسندگان در مواردی که اصطلاحات دشوار می‌شود به طور کلی مطالبی را بیان می‌کنند اما نویسنده این کتاب متعهدانه ایستاده است و پاسخ دادند.

محقق فر، استاد حوزه علمیه در بیان نقد این کتاب گفت: باید رویکرد آموزشی با علمی بودن کتاب مشخص شود و اگر آموزشی است باید خود آموز بودن یا تدریس محور بودن آن مشخص گردد زیرا هر کدام اقتضائات خود را دارد برای مثال در کتاب آموزشی تدریس محور بودجه بندی تدریس باید مشخص شود در حالی که در خودآموز نیاز به این بودجه بندی ندارد و یا در کتاب علمی بخش تمرین معنا ندارد.

محقق فر ادامه داد: یکی از موارد مهم در هر فصل پیش سازماندهی است تا مخاطب در یک جمع بندی بداند تا کنون چه کاری انجام دادیم و در این فصل چه کاری می‌خواهیم انجام دهیم که در این کتاب به نکته توجه کمتری شده است.

وی در رابطه با الصاق کتاب «مقاله تمرینی» به این کتاب اظهار کرد: اگر نیاز است که مخاطب منبع دیگری را مطالعه کنید باید به آن ارجاع داده شود و یا آن منبع در کتاب گنجانده شود. در این شیوه که کتاب مقاله تمرینی در ابتدا آورده شده است سبب شده گاهی استقلال از متن گرفته شود.

این منتقد بیان کرد: مهارت پرونده که شامل جمع آوری اطلاعات، مجموعه سازی اطلاعات و تحلیل کردن است، یک مهارت مهم است که در این کتاب به آن اشاره نشده است. همچنین استفاده از نرم افزارهای ابزاری نیز به آن اشاره نشده است. متن دارای انسجام است اما گاهی تغییر زاویه دید و تغییر لحن دارد.

حجت‌الاسلام فاضل در پاسخ به نقدهای مطرح شده، عنوان کرد: ترکیب درست تمرین مقاله بوده است اما به خاطر جلوه بصری کتاب به مقابله تمرینی تبدیل شده است. همچنین همسان سازی واژه‌های تحقیق و پژوهش و بیان ضرورت بعد از پیشینه نکته مهمی بود ذکر کردند.

وی در رابطه با آموزشی با علمی بودن کتاب بیان کرد: این کتاب بیشتر بیان تجربه بوده است به همین خاطر شاخص هایی که عنوان شد در آن وجود ندارد. نبود بخش پرونده سازی نیز از نکات حائز اهمیتی بود که اساتید ذکر کردند.