به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران، خانم مهدوی‌نژاد، پژوهشگر و استاد حوزه در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران، با اشاره به موضوع نقاط قوت قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب مصوب ۱۴۰۳، بیان کرد: قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب مصوب ۱۴۰۳، به‌عنوان یک سیاست کلان در راستای تقویت هویت فرهنگی، اجتماعی و دینی جامعه ایران، دارای چندین نقطه قوت است که به تفصیل از آن‌ها پرداخته می‌شود.

تقویت هویت فرهنگی و دینی جامعه

وی افزود: یکی از بارزترین نقاط قوت این قانون، تلاش آن برای تقویت هویت فرهنگی و دینی در سطح جامعه است، ایران به عنوان یک کشور با تاریخ، فرهنگ و مذهب عمیق اسلامی، همواره تحت تأثیر تغییرات جهانی و تأثیرات فرهنگ‌های غربی بوده است که با تصویب این قانون، تأکید بر فرهنگ عفاف و حجاب به‌عنوان یکی از ارکان هویت ایرانی_اسلامی، در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی غرب و تهدیدات هویتی قرار دارد.

مهدوی‌نژاد ادامه داد: از منظر جامعه‌شناسی، هویت فرهنگی می‌تواند نقش مهمی در انسجام اجتماعی ایفا کند، یعنی ترویج فرهنگ حجاب در شرایطی که هویت‌های فردی و گروهی تحت تأثیر جهانی‌شدن و تغییرات سریع فرهنگی قرار دارند، می‌تواند به حفظ یکپارچگی اجتماعی و تقویت روابط میان افراد و گروه‌های مختلف جامعه و انسجام آن کمک کند که این قانون به نوعی از انحرافات فرهنگی جلوگیری کرده و تلاش می‌کند جامعه را به سمت بازگشت به اصول دینی که هویت فرهنگی ملت ایران را تشکیل می دهد، هدایت کند.

حمایت از حقوق زنان و ارتقای شأن اجتماعی آن‌ها

پژوهشگر و استاد حوزه مطرح کرد: در نظام فقهی اسلام، حجاب نه‌تنها به‌عنوان یک الزام دینی بلکه به‌عنوان یک ابزار برای حفظ کرامت و عفاف زنان در نظر گرفته می‌شود، قانون حجاب و عفاف نیز با توجه به این دیدگاه، به‌طور خاص به حفظ حقوق و جایگاه زنان در جامعه توجه دارد و در پی آن است تا به زنان فرصت دهد که بدون تعرض به شخصیت و کرامتشان، در فضای عمومی حضور یابند.

وی افزود: با ترویج فرهنگ حجاب، زنان از نگاه‌های جنسی و تحریک‌آمیز در فضای عمومی مصون می‌مانند و در عین حال می‌توانند در جامعه نقش‌های خود را ایفا کنند، در فقه اسلامی، هدف از حجاب نه‌تنها محدودیت، بلکه تأمین امنیت روانی و جسمی زنان و ایجاد فضایی مناسب برای رشد و شکوفایی شخصیت‌های اجتماعی است که در این راستا، قانون حجاب می‌تواند به‌طور غیرمستقیم به ارتقای شأن اجتماعی و نقش زنان در خانواده و جامعه کمک کند، بدون آنکه محدودیت‌های غیرضروری برای آن‌ها ایجاد شود.

تقویت امنیت اجتماعی و روانی

مهدوی‌نژاد اذعان کرد: از نظر اجتماعی، یکی از اهداف مهم قانون حجاب، کاهش پدیده‌های منفی و آسیب‌های اجتماعی مانند هتک حرمت‌ها، تعرضات جنسی و ناهنجاری‌های اخلاقی است زیرا حجاب به‌عنوان یک عامل در جهت کاهش تمایلات جنسی آشکار و حفظ عفت عمومی عمل می‌کند که این مسئله نه‌تنها به امنیت اجتماعی کمک می‌کند، بلکه به‌طور غیرمستقیم موجب کاهش خشونت‌های جنسی و بهبود فضای روابط میان افراد در جامعه می‌شود.

وی ادامه داد: در جامعه‌شناسی، هر چه هنجارهای فرهنگی و اجتماعی یک جامعه در راستای نظم و امنیت باشند، میزان خطرات اجتماعی و خشونت‌ها کاهش می‌یابد و قانون حجاب و عفاف می‌تواند به‌عنوان یک راهکار برای کاهش بی‌نظمی‌های اخلاقی و برقراری یک فضای اجتماعی سالم و منظم عمل کند، این امر به‌ویژه در جوامعی که با بحران‌های اخلاقی و اجتماعی روبرو هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

حفظ حرمت و کرامت خانواده‌ها

پژوهشگر و استاد حوزه مطرح کرد: یکی دیگر از نقاط قوت این قانون، تأکید بر اهمیت حفظ خانواده‌ها و تقویت بنیان خانواده است، در اسلام خانواده به‌عنوان بنیادی‌ترین واحد اجتماعی مورد تأکید قرار گرفته است و حجاب به‌عنوان یکی از ابزارهای حفظ حرمت زنان در فضای اجتماعی و جلوگیری از تعرضات، موجب تقویت نهاد خانواده می‌شود و در جوامعی که اختلاط‌های بی‌ضابطه و فضای عمومی آزادانه‌تر است، آسیب‌های زیادی به بنیان خانواده وارد می‌شود که این قانون با ترویج فرهنگ حجاب، ضمن حمایت از حرمت زن و مرد، زمینه را برای تقویت پیوندهای خانوادگی فراهم می‌کند و از نظر فقهی، حجاب نه‌تنها به حفظ عفاف فرد کمک می‌کند، بلکه از تجزیه و افول خانواده‌ها در برابر تهدیدات اجتماعی نیز جلوگیری می‌نماید زیرا خانواده‌ای که در آن ارزش‌های دینی و اخلاقی مورد احترام باشد، از آسیب‌های اجتماعی دورتر است.

نقش پیشگیرانه در برابر آسیب‌های اجتماعی

وی عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های برجسته قانون حجاب و عفاف، ابعاد پیشگیرانه آن در برابر آسیب‌های اجتماعی است؛ زیرا این قانون در تلاش است تا از ابتدا از گسترش ناهنجاری‌ها و فساد اخلاقی در جامعه جلوگیری کند، به‌جای آنکه صرفاً در برابر پیامدهای منفی واکنش نشان دهد.

مهدوی‌نژاد افزود: در واقع، پیشگیری از بروز فساد اخلاقی و ناهنجاری‌های اجتماعی به‌واسطه ترویج حجاب و عفاف، می‌تواند در بلندمدت موجب کاهش بسیاری از مشکلات اجتماعی مانند تجاوز، آزار و اذیت، طلاق و فساد شود و به‌عبارت‌دیگر، این قانون به‌طور غیرمستقیم تلاش می‌کند تا از بحران‌های اخلاقی و اجتماعی که ممکن است به‌واسطه رفتارهای بدون چارچوب و هنجاری ایجاد شود، جلوگیری کند که در جوامع مختلف، قوانینی که به‌صورت پیشگیرانه عمل می‌کنند معمولاً تأثیرات مثبتی در کاهش میزان جرم و تخلفات اجتماعی دارند.

مناسب برای مقابله با چالش‌های جهانی‌شدن و تهاجم فرهنگی

وی اظهار کرد: در دنیای معاصر، که فرهنگ‌های جهانی به سرعت در حال نفوذ به جوامع مختلف هستند، بسیاری از کشورها در معرض تهدیدات فرهنگی قرار دارند. از جمله این تهدیدات، تغییرات در نگرش‌های اجتماعی نسبت به پوشش، رفتار و هنجارهای جنسیتی است. تصویب قانون حجاب و عفاف به‌عنوان یک اقدام قانونی و فرهنگی در برابر این تهدیدات، به‌نوعی واکنشی هوشمندانه به‌نظر می‌آید و در فقه اسلامی نیز حفظ ارزش‌های دینی و مقابله با ناهنجاری‌ها و انحرافات اخلاقی از وظایف حکومت اسلامی است که در نتیجه، قانون حجاب و عفاف به‌عنوان ابزاری برای حفظ فضای دینی و اخلاقی در جامعه، می‌تواند با چالش‌های جهانی‌شدن و تهاجم فرهنگی مقابله کند و فرهنگ بومی و دینی ایران را در برابر فرهنگ‌های وارداتی حفظ کند.

مهدوی‌نژاد در پایان ابراز کرد: در مجموع، قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب مصوب ۱۴۰۳، دارای نقاط قوت فراوانی است که می‌توان آن‌ها را در زمینه‌های تقویت هویت فرهنگی و دینی، حمایت از حقوق زنان، تقویت امنیت اجتماعی و روانی، حفظ حرمت خانواده‌ها، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و مقابله با چالش‌های جهانی‌شدن و تهاجم فرهنگی خلاصه کرد، این قانون با تأکید بر مبانی فقهی و فرهنگی، سعی در حفظ نظم اجتماعی و ارتقای فرهنگ حجاب در جامعه دارد و در صورتی که به‌درستی اجرا و ترویج شود، می‌تواند به تقویت پیوندهای اجتماعی و خانوادگی در ایران کمک کند زیرا موفقیت اجرایی قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب مصوب ۱۴۰۳ نیازمند زمینه‌های اجتماعی خاصی است که در صورت وجود آن‌ها، می‌توان انتظار داشت که این قانون به نحو مؤثری در جامعه به اجرا درآید و در این زمینه، عوامل اجتماعی متعددی وجود دارند که بر موفقیت اجرایی این قانون تأثیرگذار خواهند بود.

برخی از این زمینه‌ها به این شرح زیر هستند؛

آموزش و آگاهی‌بخشی فرهنگی و دینی

وی گفت: برای موفقیت این قانون، آموزش و آگاهی‌بخشی در سطوح مختلف جامعه ضروری است. به‌ویژه، آموزش در مدارس، دانشگاه‌ها، محیط‌های کاری و رسانه‌ها می‌تواند در ترویج فرهنگ حجاب و عفاف مؤثر باشد، این فرآیند باید شامل آموزش اصول دینی، فلسفه حجاب، و اهمیت آن در حفظ کرامت و امنیت اجتماعی باشد که در این زمینه تحقیقات به این نکته اشاره دارند که ارتقای آگاهی عمومی در سطح جامعه، به‌ویژه از طریق نهادهای آموزشی، به‌طور قابل توجهی می‌تواند میزان پذیرش فرهنگ حجاب را افزایش دهد و همچنین آگاهی‌رسانی صحیح و ارائه دلایل منطقی و دینی درباره حجاب، تأثیرات مثبتی در جامعه به دنبال دارد و باعث می‌شود افراد نه به‌طور تحمیلی بلکه از روی آگاهی و پذیرش فرهنگی، به این قانون عمل کنند.

حمایت از نهاد خانواده و تقویت آن

پژوهشگر و استاد حوزه اعلام کرد: یکی از زمینه‌های اساسی برای موفقیت قانون حجاب و عفاف، توجه به تقویت نهاد خانواده است، خانواده‌ها به‌عنوان اولین و مهم‌ترین نهاد اجتماعی که ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی را منتقل می‌کند، نقش بسیار مهمی در پذیرش این قانون دارند زیرا اگر خانواده‌ها خود به این فرهنگ باور داشته باشند و آن را در محیط خانه ترویج کنند، می‌توان انتظار داشت که جامعه نیز در سطح گسترده‌تری به این قانون احترام بگذاردف منابع اجتماعی و روانشناسی نیز بر این مسئله تأکید دارند و نشان می‌دهد که خانواده‌ها به‌ویژه در سنین پایین‌تر نقش حیاتی در شکل‌دهی به نگرش‌های فرزندان دارند، این فرآیند اجتماعی‌شدن از طریق خانواده می‌تواند به کاهش مقاومت اجتماعی در برابر قانون حجاب کمک کند.

وجود شبکه‌های اجتماعی مثبت و مؤثر

وی ادامه داد: شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها می‌توانند در ترویج و تأثیرگذاری بر فرهنگ حجاب و عفاف نقش کلیدی ایفا کنند، رسانه‌ها با ارائه محتوای آموزشی، فرهنگی، و دینی می‌توانند در کاهش مقاومت‌های اجتماعی و همچنین ترویج فضای مثبت نسبت به حجاب و عفاف نقش اساسی داشته باشند و رسانه‌ها باید از رویکردهایی استفاده کنند که به جای تبلیغ اجبار و محدودیت، بر جنبه‌های مثبت و تأثیرات روانی و اجتماعی حجاب تأکید داشته باشند، در این زمینه مطالعات بیان می‌کند که رسانه‌های ملی و اجتماعی می‌توانند با ایجاد فضاهایی برای گفت‌وگو و تبادل نظر، به ترویج فرهنگ حجاب در جامعه کمک کنند همچنین، استفاده از ابزارها و تولیدات رسانه‌ای برای تبیین فلسفه حجاب می‌تواند به شکستن بسیاری از موانع اجتماعی و فرهنگی کمک کند.

تقویت نقش نهادهای دینی و مذهبی

مهدوی‌نژاد گفت: نهادهای دینی و مذهبی به‌ویژه مساجد، حوزه‌های علمیه و سایر مؤسسات مذهبی در ایران می‌توانند نقشی مهم در ترویج فرهنگ حجاب ایفا کنند، تحقیقات نشان می‌دهد که نهادهای مذهبی با استفاده از فعالیت‌های دینی مانند سخنرانی‌ها، تبلیغات و برنامه‌های آموزشی می‌توانند به ترویج اصول فرهنگی و دینی از جمله حجاب بپردازند و به‌ویژه بر جنبه‌های روانی و فردی آن تأکید کنند.

مشارکت فعال زنان در فرآیند اجتماعی

وی بیان کرد: مشارکت فعال زنان در فرآیندهای اجتماعی و فرهنگی می‌تواند در پذیرش بیشتر فرهنگ حجاب تأثیرگذار باشد، اگر زنان خود در ترویج این فرهنگ نقش ایفا کنند و به‌عنوان الگو در جامعه ظاهر شوند، دیگر اعضای جامعه از جمله نسل جوان و سایر گروه‌های اجتماعی، احتمالاً این فرهنگ را بیشتر می‌پذیرند، زنان به‌عنوان گروه‌های هدف اصلی این قانون، اگر خود به‌طور داوطلبانه و آگاهانه از حجاب استفاده کنند، این امر در جامعه به‌عنوان یک انتخاب فرهنگی و دینی معرفی خواهد شد، زنانی که خود آگاهانه از حجاب استفاده می‌کنند و به آن باور دارند، تأثیر بسیار بیشتری در پذیرش آن توسط سایر گروه‌های اجتماعی دارند و این به‌ویژه برای نسل جوان که ممکن است تحت تأثیر تبلیغات ضدحجابی قرار گیرند، مهم است.

فضای روانی مثبت و انگیزشی در جامعه

پژوهشگر و استاد حوزه اظهار کرد: برای موفقیت در اجرای قانون حجاب، ایجاد فضای روانی مثبت در جامعه ضروری است، افراد باید احساس کنند که قانون به نفع آن‌ها و جامعه است و در این مسیر، دچار اجبار یا محدودیت نمی‌شوند زیرا این امر زمانی ممکن است که جامعه به‌طور کلی نسبت به اجرای این قانون دیدگاه مثبت پیدا کند. ایجاد فضای روانی مثبت و انگیزشی، از جمله ایجاد احترام و شایستگی نسبت به کسانی که حجاب را رعایت می‌کنند، می‌تواند تأثیر زیادی در موفقیت این قانون داشته باشد.

حمایت قانونی و اجرایی از قانون

وی افزود: یکی دیگر از زمینه‌های اجتماعی که می‌تواند به موفقیت این قانون کمک کند، اجرای مؤثر و عادلانه قوانین مرتبط با حجاب است، به‌طور مشخص، وجود نهادهای اجرایی مانند پلیس، مأموران فرهنگی و نهادهای نظارتی که به‌طور مناسب و متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی، قانون را پیاده‌سازی کنند، می‌تواند در کاهش مقاومت‌های اجتماعی مؤثر باشد و اجرای صحیح و بدون تبعیض این قوانین می‌تواند باعث کاهش نارضایتی‌های اجتماعی و افزایش پذیرش قانون حجاب در جامعه شود.

نتیجه‌گیری

مهدوی‌نژاد گفت: موفقیت اجرایی قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب به شدت به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی بستگی دارد که این زمینه‌ها شامل آگاهی‌بخشی فرهنگی، تقویت نهاد خانواده، استفاده از رسانه‌های اجتماعی، حمایت نهادهای مذهبی، مشارکت فعال زنان، ایجاد فضای روانی مثبت و اجرای صحیح قوانین است و در صورت فراهم بودن این زمینه‌ها، می‌توان انتظار داشت که این قانون با موفقیت در جامعه اجرایی شده و اثرات مثبت خود را در بهبود وضعیت اجتماعی و فرهنگی کشور به نمایش بگذارد.

انتهای پیام/