استاد مدرسه علمیه ایروانی قم، با بیان اینکه پیشرفت تکنولوژی نمی تواند بهانه ای برای بی توجهی به سیره رفتاری حضرت زهرا(س) باشد، گفت: مقصود از الگوگیری از سیرهی ایشان این است که حقیقت و روح رفتارهای آن بانوی گرانقدر را در ابعاد فردی، اجتماعی و سیاسی دریافته و بدان عمل کنیم.
به گزارش پایگاه خبری و رسانه ای حوزه های علمیه خواهران، ورود به حوزه علمیه و تحصیل و تدریس در فضای معنوی آن، اگر با اخلاص و نیز با تلاشی مضاعف همراه باشد، مطمئنا با توفیقات بسیاری همراه خواهد شد. در این راستا، سلسله گفتگوهایی با اساتید حوزه علمیه خواهران انجام شده تا از نظرات این بانوان موفق آگاهی یابیم. در این مجال گفتگویی صمیمانه با خانم کامیانفر، از اساتید برتر مدرسه علمیه آیت الله ایروانی(ره) قم داشتیم.
خانم کبری کامیان فر، استاد مدرسه ی علمیهی آیت الله ایروانی قم، در خانواده ی مذهبی پرورش یافته و از دوران کودکی علاقهی زیادی به علوم قرآنی و اسلامی داشت و به تشویق مادر در کلاس های مختلف قرآنی شرکت می کرد. وی در دوران نوجوانی با محیط حوزوی آشنا شد و با اعتقاد به اینکه در محیط حوزه علمیه با بهره گیری از علوم ناب اسلامی می توان به حقیقت انسانیّت دست یافت و با تربیت خویش، به افتخار سربازی امام زمان(عج) نائل شد، برای ادامه تحصیل وارد حوزه علمیه شد. وی پس از اتمام مقطع سطح سه در رشته ی تربیت مدرسی ادبیات عربی در استان قم، به تدریس در مدارس حوزه های علمیه ی خواهران پرداخت. خانم کامیان فر، در جشنواره ی ممتازین بسیجی طلبه استان همدان، موفق به کسب رتبهی دومی، در جشنواره علمی اساتید ادبیات عربی، رتبه برتر استانی و به عنوان بسیجی نمونهی استان همدان، معرفی شد.
ادامه گفتگو با این بانوی موفق حوزوی تقدیمتان می شود:
*خانم کامیان فر، در ابتدای گفتگو بفرمایید هم اکنون مشغول چه فعالیتی هستید و خانواده هم آیا حمایت می کنند؟
اکنون به عنوان مسؤل گروه علمی ادبیات عربی و مدیرگروه علمی مدرسه ی علمیه آیت الله ایروانی توفیق خادمی اهل بیت(علیهم السلام) را دارم. همسرم نیز حامی و مشوّق بنده در این زمینه است و همواره بنده را به تلاش بیشتر خدامحوری و کسب دانش تشویق می کند.
*به نظر شما به عنوان استاد حوزه های خواهران، حضرت زهرا(س) چگونه می تواند الگوی زنان عصر حاضر باشد؟
گرایش به الگو پذیری از گرایش های فطری انسان است. خدای متعال در قرآن کریم که کتاب هدایت برای تمامی بشر تا ابدیّت است، وجود نازنین حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و علی آله و سلّم را به عنوان الگوی جهانیان معرّفی می نماید. اهل بیت عصمت و طهارت از جمله حضرت زهرا سلام الله علیها، اهل بیت حضرت رسول هستند که نقش الگویی آنها برای انسان های جویای حقیقت و پاکی بر همگان پوشیده نیست. در این میان توجه به نقش الگویی حضرت زهرا سلام الله علیها از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا زنان در تمامی زمان ها و با هر شرایط و امکاناتی می توانند از سیره ی رفتاری آن حضرت بدلیل بانو بودن بهره ی کافی ببرند.
پیشرفت ابزار و تکنولوژی نمی تواند بهانه ای برای بی توجهی به سیره ی رفتاری حضرت زهرا(سلام الله علیها) باشد. زیرا مقصود از الگوگیری از سیرهی ایشان این است که حقیقت، محتوا و روح رفتارهای آن بانوی گرانقدر را در همه ی ابعاد فردی، اجتماعی، سیاسی و ... دریابیم و آن حقیقت و روح را بر اعمال خویش جاری سازیم.
مفاهیم عمیقی مانند عبادت و دعا، احترام به همسر، داشتن علم بالا، رفتار مناسب با خانواده و فرزندان، پاکدامنی، عفّت، حجاب، داشتن بصیرت نسبت به وظیفه ی خویش در قبال امام زمان خویش و آگاه به شرایط و اقتضائات زمانی و عملکرد متناسب با آن، از جمله حقایق رفتاری حضرت زهرا سلام الله علیها است که خانم مسلمان و شیعه ی امروزی می تواند آنها را در تمام ابعاد زندگی خویش جاری سازد.
*فکر می کنید جایگاه شایسته ی زن مسلمان چقدر در میان بانوان حوزوی محقق شده است ؟
رشد و تعالی جوامع بشری، در گرو رشد و تعالی بانوان آن جامعه است. بانوان حوزوی با استفاده از منابع غنی و اصیل اسلامی توانسته اند به ارزش وجودی و میزان تأثیرگذاری خویش در خانواده و جامعه، وظایف و نقش مؤثر خود در انسان سازی پی برده، زمینه ی رشد و تعالی خانواده های خویش را نیز فراهم آورند.قطعا اگر خانواده ها تعالی پیدا کنند، روح حاکم بر جامعه ی اسلامی نیز متعالی خواهد بود.
این امور ذکر شده در فرهنگ غرب جایی برای عرض اندام ندارد، زیرا در فرهنگ غربی به زن به عنوان یک کالای تبلیغاتی یا وسیله ای برای کامجویی های مادی می دانند. در جوامع غربی از ارزش گذاری برای روح متعالی زن و نقش مؤثر او در انسان سازی خبری نیست. زن در فرهنگ غربی لگدمال شده است. برخلاف جوامع اسلامی و بانوان حوزوی که در بستر تعالیم ناب اسلام محمدی به شکوه و عظمت خویش همواره می بالند و در راستای رشد همه جانبه ی خانواده و جامعه و انسان سازی گام بر می دارند.نقش اصلی بانوی حوزوی تربیت و انسان سازی است و این همان چیزی است که در غرب جایگاهی برای آن تعریف نشده است.
*توصیهی ماندگاری که از طرف اساتید اخلاق خود دریافت کرده اید، چه بوده است؟
در هر شرایطی خوب درک کنید که وظیفه تان چیست و به وظیفه ی خویش در هر زمان عمل کنید.
*نسبت میان مادری و نقش آفرینی اجتماعی- علمی چیست؟ چگونه توازن برقرار کنیم؟
مادر بودن از نقشهای اصلی و کلیدی زن در جامعه ی اسلامی است. زن مسلمان شیعه در زندگی امور مختلف را طوری تنظیم می کند تا ضرری به نقش مادری وی وارد نشود.از سویی حضور زنان نیز در عرصه های مختلف اجتماعی نیز امر مهمی است که پس از ایفای نقش مادری می توان به آن توجّه نمود. زیرا در جامعه به شغل و خدمات زنان نیاز است. یک بانو می تواند با انتخاب رشتهی تحصیلی مناسب، شغل مناسب، زمان بندی برای حضور در خانواده و تربیت فرزندان به علم آموزی و نقش آفرینی اجتماعی بپردازد.
بانو امین(رحمة الله علیها) بارزترین الگوی معاصر برای زنان امروزی است. وی توانسته بود با بهره گیری از سیرهی عملی حضرت زهرا سلام الله علیها در کنار همسرداری، فرزندداری در زمینه ی علمی به اجتهاد رسیده و مفسر قرآن کریم نیز باشد.
پس باور داشته باشیم که یک زن مسلمان شیعه می تواند با اصل قرار دادن ادای رسالت مادری و همسری به علم آموزی و حضور در جامعه بپردازد. امّا باید توجّه داشت که جایگزین کردن نقش آفرینی علمی و اجتماعی به جای نقش همسرداری و مادری امری است که نه تنها سبب رشد زن و انجام وظیفه نمی شود، بلکه او را به حد اسفل محدود می کند و ضررهای جبران ناپذیری به شخصیت و وجود زن وارد می سازد.
* اشکالات و موانع کارایی مطلوب خواهران حوزوی را در چه اموری می بینید؟
در برخی موارد مشاهده می شود که خواهران حوزوی از هدف تبلیغی و رسالت طلبگی خود دور می شوند. در این زمینه برای برنامه ریزان حوزه های علمیه خواهران ضروری است که بر رسالت اصلی بانوان حوزوی تأکید داشته و آن را در برنامه های آموزشی در اولویت قرار دهند. کمرنگ بودن فرهنگ سازی هدف تبلیغی و رسالت طلبگی سبب شده است که برخی خانم های حوزوی به پس از پایان تحصیلاتشان، زمان زیادی را به دنبال شغل صرف کنند که همین امر آنها را از انجام وظایف اصلی باز می دارد.
از سویی دولتمردان در جامعه ی اسلامی ایران عزیز بیش از پیش به حوزه های علمیّه توجه داشته باشند و رسیدگی به مشکلات حوزه های خواهران را مانند رسیدگی به سایر امور کشور امری مهم تلقی کنند.
مشکل دیگر عدم توانمندی برخی طلاب خواهر در برنامه ریزی زندگی و تحصیلی است که نمی توانند بین امور مختلف زندگی جمع ببندند.
*پاسخ شما در خصوص ایجاد انگیزه در طلابی که می پرسند نتیجه این همه درس خواندن چیست؟
در انگیزه ی علم آموزیتان تجدیدنظر کنید. برای همهی انسان ها در هر مرتبه ای که قرار دارند، توجّه به هدفمند بودن جهان و هستی ضروری است.
در هستی به عظمت زیادی که دارد خدای متعال تو را انتخاب کرده که پا به هستی بگذاری. پس ایمان داشته باش که گوشه ای از اهداف خلقت خدای متعال با وجود تو محقق می شود. خدای متعال بزرگترین شرافت انسان را در علم آموزی می داند. علمی که منجر به خداشناسی شود.
پس داشتن مدرک تحصیلی، شغل، درآمد و شهرت اهداف نابی برای تو نیستند. چقدر خوب است که به هدف برانگیخته شدن پیامبر اکرم صلّی الله علیه و علی آله و سلّم در آیه ی2 سوره ی مبارکه جمعه « هوَ الّذی بعثَ فی الأمّیّینَ رسولًا منهم یتلوا عَلَیم آیاته و یزکّیهِم و یُعَلِّمُهُمُ الکتابَ و الحکمة و ان کانوا من قبل لفی ضلالٍ مُبِینٍ» در علم آموزی هایمان توجه ویژه داشته باشیم. ما برای رشد و تزکیه و تعلیم و بندگی آمده ایم و باید به این سو پیش برویم وگرنه دوری از این امور سبب ضلالتمان خواهد شد.
*ویژگی های استاد نمونه از نظر شما چیست؟
استاد خوب تمام تلاش خود را معطوف می دارد که شاهد موفقیّت مخاطب خود باشد.استاد خوب، مبتکر و متفکر است و در برخورد، روش تدریس و موضوع تدریس تلاش می کند که روش های نو و ابتکاری به کار برده و قوه تعقل و تفکر در مخاطبینش تقویت کند تا از آنها انسان های با بصیرت و دانشمند بسازد.
استاد خوب تلاش می کند به نیّت و اهداف طلبه ی خود جهت دهد تا او را پرورش دهد. او خودش قدر علم را می داند و تلاش می کند مخاطبینش هم آن را بدانند. اینگونه استاد، برای شاگردانش ارزش بالایی قائل است و در صدد است که شاگردانش عبد حقیقی خدای متعال باشند.
* به نظر حضرتعالی، چگونه موفق به تربیت فرزندانی مومن و انقلابی شویم؟
برای توفیق در این امر چند توصیه به ما شده است، اول اینکه وقتی والدین خود به آداب اسلامی عمل می کنند، فرزندان نیز عملکرد والدین خود را به عنوان سرمشق قرار دهند و با الگوی عملی مسلمان و شیعه ی حقیقی آشنا شده و در آنها انگیزه ای مانند مادر یا مانند پدر بودن شکل بگیرد. دوم اینکه با مهارت های فرزندپروری آشنا شده و فرزندانشان را با قهرمانان دینی و انقلابی و مؤمن آشنا کنند.
تربیت فرزندان با انس با کتاب و لذّت بخش کردن مراسمات و مناسبت های مذهبی و ملّی برای کودکان، جهت دهی آنان در انتخاب دوست، پرورش عزّت نفس در فرزندان و ایجاد این باور که می توانند مانند حضرت امام راحل(ره)، شهدا و علما در جامعه مؤثّر باشند، آشنا کردن فرزندان با زندگی اهل بیت(ع) با استفاده از شیوه های جذّاب، استفاده از بازی های مناسب و بانشاط، استعدادیابی فرزندان و جهت دادن استعدادشان در زمینه ی خدمات اسلامی و انقلابی از دیگر راه های تربیت صحیح فرزندان است.
* در پایان این گفتگو اگر خاطره ای به یادماندنی از زمان تحصیل یا تدریس دارید بفرمایید.
جالب ترین خاطره ی بنده به یکی از کلاس های درسی تجوید قرآن کریم مربوط می شود. در کلاس صفحاتی از آیات را انتخاب می کردیم تا طلاب آن را تمرین کنند و در کلاس درس تلاوت کنند.
در یکی از کلاس ها، از طلبه ای خواستم که قرآن را بخواند، اما نتوانست و متوجه شدم تمرین نداشته است. به همین دلیل به ایشان توصیه کردم که برای جلسه ی آینده حتما تا آخر تمرین کند و دوباره در کلاس بخواند.
یک هفته گذشت. در طول این یک هفته در ساعات تفریح می دیدم که این خانم مدام قرآن در دست دارد و با دیدن این صحنه ها خیلی خوشحال می شدم که با انس با قرآن دارد. تا اینکه روز موعود فرا رسید. از او پرسیدم که چه کردی؟ پاسخ داد که استاد همه را تمرین کردم. پرسیدم منظورت از قید همه چیست؟ پاسخ داد که شما فرمودید تا آخر منم کل قرآن را تا آخر در یک هفته تمرین کردم. ولی استاد باور کنید خیلی سخت بود و تمام شب ها و روزهایم وقت گذاشتم!!
در حالیکه منظور بنده از اصطلاح "تا آخر" این بود که تا آخر آن صفحه!!!
از فرصتی که برای این گفتگو اختصاص دادید، سپاسگزاریم.