معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران چهارمحال و بختیاری گفت: امروز شاهد تحولات اساسی در شکل‌گیری هویت دختران و پدیدار شدن نیازهای اصلی و فرعی بسیار متفاوت از نسل‌های قبل هستیم.
به گزارش پایگاه خبری و رسانه ای حوزه های علمیه خواهران، خانم فاطمه امیدی، معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران چهارمحال و بختیاری، در گفت وگویی با اشاره به اینکه دختران با توجه به اقتضائات دنیای امروز که کاملاً وابسته به فناوری، اینترنت و شبکه‌های مجازی است، فضای بسیار متفاوتی را در مقایسه با دختران نسل‌های قبل‌تر تجربه می‌کنند، اظهار داشت: در سال‌های اخیر، کرونا نیز مزید بر علت شد تا کودکان و نوجوانان ما سریع‌تر، راحت‌تر و آزادانه‌تر به این فضای جدید و پیچیده ورود کنند و این سهولت در دسترسی باعث شده تا فردگرایی در میان نوجوانان ما بروز و ظهور یابد.
وی با ذکر اینکه ابعاد دخترانه زیستن و دخترانه رفتار و عمل کردن و تأثیرگذاری نقش دخترانه در میان دختران نسل‌های قبلی به مراتب روشن‌تر بود، ادامه داد: این ابعاد در زندگی دختران امروز برای ما آن‌چنان مشخص و ملموس نیست؛ فرایند هویت‌یابی دختران در نسل‌های گذشته به دلیل نبود رسانه‌ها و ارتباطات جهانی گسترده در بستر خانواده و پس از آن در جامعه انجام و تکمیل می‌شد و طبیعتاً مانند امروز، فضای باز و رهاشده‌ای نبود، امروز اما تبلیغات و ابزار رسانه‌ای منجر به تحولات اساسی در شکل‌گیری هویت دختران و نیز پدیدار شدن نیازهای اصلی و فرعی زیاد و متفاوت از نسل‌های قبلی در میان دختران نسل کنونی شده است.
مصادیقی از نیازهای نوظهور
کارشناس ارشد مشاوره خانواده، با بیان مصادیقی از نیازهای نوظهور و متفاوت دختران امروز، بیان کرد: در دوران گذشته، نیازهای فردی و روانی دختران در زیست دخترانه و زنانه تعریف می‌شد، اما سبک زندگی‌های امروز و خرده‌فرهنگ‌های موجود در سطح جهان که به مدد ابزار هوشمند و اینترنت به دختران معرفی می‌شوند، منجر به ظهور نیازی چون توجه به زیبایی بدن و آراستگی ظاهری شده است؛ رسانه‌ها به‌صورت هدفمند و حساب شده توجهات دختران نوجوان ما را به سمت کانون انگاشتن بدن معطوف می‌کنند و شاهد هستیم که دختران توجه بیش از حد و اندازه‌ای به زیباتر شدن و گاه متفاوت شدن دارند؛ این توجهات در قالب‌هایی چون عمل‌های زیبایی، استفاده بیش از حد از انواع مواد آرایشی، پوشش‌های نامتعارف و یا حرکات و رفتارهای دور از حیطه رفتاری دخترانه بروز و ظهور دارد.
خانم امیدی، با اشاره به نیازهای واقعی دختران امروز که تحت‌الشعاع نیازهای کاذب قرار گرفته و کمرنگ شده‌اند، تأکید کرد: امروز دختران بیش از هر چیز در حوزه فردی، روانی و اجتماعی نیازمند آموزش و ارتقا هستند، همچنین مشارکت اجتماعی و کفایت اجتماعی و امنیت و آزادی در جامعه از جمله نیازهایی هستند که از دیدگاه روانشناسان و جامعه‌شناسان باید مورد توجه قرار گیرد.
مدرس حوزه و دانشگاه، با تصریح اینکه امروز دختران به دنبال مقبولیت اجتماعی هستند تا مورد تأیید واقع شوند، گفت: این نیاز به‌صورت مهندسی شده از سوی دشمن مورد توجه واقع می‌شود، لذا توجه دختران ما را به زیباسازی بدن برای خوب دیده شدن سوق می‌دهند. موفقیت، احترام، عزت نفس و خودشکوفایی، معنویت، استقلال، محبت کردن و محبت دیدن و ... از دیگر نیازهای روانی و فردی دختران امروز است.
برخی نیازهای کاذب و غیرضروری، اولویت دختران جامعه شده است
خانم امیدی تأکید کرد: به نظر می‌رسد نیازهای واقعی دختران جابجا و شده و گویی در فضای مجازی نیازهای اصلی رنگ باخته‌اند و برخی نیازهای کاذب و فرعی غیرضروری پررنگ شده و در اولویت دختران جامعه قرار گرفته‌اند؛ مثلا‌ً اینکه دختران برای پاسخگویی به نیاز واقعی به محبت کردن و محبت دیدن، محبت را در ارتباطات نامتعارف و نادرست جستجو می‌کنند؛ تعارضات و اختلافات نسلی در دنیای امروز منجر به تحولات اساسی در شکل‌گیری هویت دختران شده است و ناآشنایی یا عدم آشنایی کافی خانواده‌ها به‌ویژه مادران با اقتضائات دنیای امروز به‌ویژه فضای مجازی و سواد رسانه بر این مشکلات دامن می‌زند.
در الگوسازی برای دختران موفق نبوده‌ایم
وی در خصوص دلایل سوق یافتن دختران به سمت الگوهای بیگانه به جای بهره‌مندی از الگوهای دینی و ملی، تصریح کرد: دختران نوجوان خواه‌ناخواه جذب زیبایی‌های بصری می‌شود و دشمنان توانسته‌اند از نیاز زیباخواهانه نوجوانان در جهت ساختن الگوها و ارائه آن به دختران و پسران نوجوان بهره‌برداری کنند، این الگوها نه‌تنها در فضای رسانه و اینترنت بلکه بر روی کالاهای مورد استفاده نوجوانان اعم از پوشاک، لوازم‌التحریر، قاب گوشی، تابلوی اتاق، وسایل بازی و غیره نیز نقش می‌بندد و برایشان پررنگ و پرتکرار می‌شود.
خانم امیدی با اشاره به وجود خیل کثیری از الگوهای قدسی و معنوی در فرهنگ دینی ما، گفت: فرهنگ ما مملو از آدم‌هایی است که مانند همه ما زیست کردند اما با یافتن مسیر صحیح و قدم گذاشتن در این راه، تبدیل به الگو و ماندگار شدند. می‌طلبد که خانواده‌ها، رسانه‌ها و نهادهایی چون آموزش و پرورش در معرفی جذاب الگوها به دختران نوجوانان کوشا باشند، همچنین دختران و بانوانی که توانسته‌اند سبک زندگی خود را به سیره و سبک این الگوهای خوب نزدیک کنند، وظیفه دارند که حضور پررنگ و مؤثری در جامعه و به‌ویژه در میان دختران نوجوان و جوان داشته باشند و نباید عرصه را خالی کنند.
مدرس حوزه و دانشگاه تأکید کرد: رسانه‌ها، رسالت دارند که الگوهای در دسترس‌تر را با پرداخت‌های جذاب رسانه‌ای به نوجوانان و دختران جامعه نشان دهند؛ اگر بتوان با روش‌های علمی و کاربردی برای دختران امروز جامعه الگوسازی کرد و الگوهای مناسب مطابق با ذائقه آنان معرفی شوند، قطعاً تأثيرگذار خواهد بود.
خانم امیدی در پایان مادر را نخستین و بهترین الگو برای دختران برشمرد و توضیح داد: بر طبق نیازهای واقعی دختران که بیان شد، مادران باید بدانند که امروز امر و نهی نوجوان نمی‌تواند شیوه تربیتی مناسبی باشد، مادران باید با توجه به نیاز دختران نوجوان به استقلال عمل، آزادی‌های لازم و در چارچوب را برای آنان قائل باشند، اما نظارت از راه دور را نیز داشته باشند و به‌صورت غیرمستقیم مراقب آنان باشند. افزایش ارتباط کلامی، احترام و صبوری و به دور از لجبازی، پرهیز از ذهن‌خوانی دختران نوجوان و نیز عدم افراط در تذکر و نصیحت و عامل بودن مادر، از عوامل افزایش صمیمیت و تقویت ارتباطات عاطفی مادران با دختران نوجوانشان است.
