به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران/مازندران، حجت الاسلام محمدجواد قائمی، مدیر حوزه علمیه خواهران مازندران در یادداشت ارسالی به مناسبت برگزاری همایش بین المللی سده دوم تأسیس حوزه علمیه قم در ضمن یاداشتی با پرداختن به تاریخچه حوزه و نقش آن در تحولات بخصوص تاریخ معاصر، به فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی اشاره داشته‌اند آورده است:

هر چند که قدمت حوزه علمیه شیعی، قدمتی به موازات تاریخ اسلام یعنی از مکتب علمی نبی مکرم اسلام در مکه و مدینه تا اوج تاریخی خود یعنی امام جعفر صادق علیه السلام در عصر حضور تا طراحی و شکل‌گیری نظام تربیت نواب برای آماده شدن سیستم هدایت‌گری جامعه اسلامی در عصر غیبت برمی‌گردد، اما شکل نظامند تربیت فقیه برای استنتاجات فقهی از منابع استدلالی آن به مکاتب فقهی جبل العامل، کوفه، بغداد و نجف برمی‌گردد که هر کدام به نوبه خود توانستند در کنار حفظ تراث فقهی-کلامی جهان اسلام از آفات تقابلات علمی متاثر از عصر ترجمه تا روشنفکری، انسجام امت اسلامی را در تقابل جریان‌های استعماری کهن از حمله مغول تا پیر استعمار یعنی انگلیس و شوروی و دیگر مهاجمان حفظ و حراست کند که از جمله آنان می‌توان به فتوای میرزای شیرازی در تحریم توتون و تنباکو تا نقش مرحوم کاشف الغطا از انقلاب عراق تا کشورهای شاخ آفریقا بر اساس قاعده نفی سبیل اشاره داشت. 

اما در این میان تجدید حیات حوزه علمیه قم در سال ۱۳۰۱ ش در بستر مکتب کهن حدیثی قم توسط مرحوم حائری (ره) و تولد عصر جدید علمی برای تراث فقهی-کلامی و حدیثی شیعه که نوید آن از سالیان خیلی دورتر در احادیث مختلف شیعی و از جمله امام صادق علیه السلام داده شده بود، از ویژگی‌های خاصی چه از حیث موقعیت زمانی و مکانی تا تاثیرات محیطی بر زیست جامعه بشری برخوردار است که هر بعد آن به نوبه خود نیازمند توجه و تحلیل خاص است. 

حوزه‌ای که تقارن وجودی آن با توطئه دشمن برای به تعطیلی کشاندن حوزه عراق و توسعه تفکرات و نفوذ فرهنگی–سیاسی بهائیت در ایران و در عین حال انتقال زعامت شیعه از عراق به قم با تعیین آیت الله بروجردی بعنوان مرجعیت اعظم جهان تشیع، موجب شد تا در عین حفظ و ارتقا مکتب فقهی شیعه در منهج قم، جریان نفوذ بهائیت کنترل و محدود شود، چنانچه همین پدیده مبارک باعث تقویت جریان رهبری در مسأله ملی شدن صنعت نفت و در نهایت تولید نظری فقهی مدل حاکمیتی انقلاب اسلامی ایران از سوی دانش آموخته همین حوزه یعنی امام خمینی (ره ) شد. نظریه و نهاد رهبری که توانست در تاریخ معاصر، بزرگترین انقلاب اجتماعی را با شعار تجمیع کننده اراده الهی در نار اراده و نقش آفرینی مردمی در قالب نظریه ولایت مطلقه فقیه جمع کند، یعنی همان چیزی که دنیای غرب در پس ترویج اندیشه‌های مدرن خود به دنبال حذف آن از نظام فکری – تربیتی جوامع انسانی بوده‌اند .

 پا نهادن حوزه علمیه قم به سده دوم از حیات خود و برگزاری همایش سده حوزه علمیه قم، فرصتی برای بازخوانی گذشته و درس آموختن از اقدامات و آسیب‌های گذشته برای بازطراحی نقش کنشگری تمدن در پس طراحی نقشه راه جدید است، چرا که با توجه به تحولا اندیشه ای در سطح جهانی حول فرهنگی‌گرایی و در عین حال تغییر در کار ویژه حوزه نسبت به تولید و تربیت کارگزار نظام اسلامی در کنار کارویژه‌های سنتی و تاریخی خود مبلغ و مجتهد؛ به یقین دیگر نمی‌توان قائل به پاسخگویی ساختارهای سنتی و متداول حوزه نسبت به نیازمندی‌های جدید بود. 

از این روی امید است با برگزاری این همایش و بهره‌مندی از پیام مقام معظم رهبری که همواره با بیانات و سفارشات خود، نقشه راه طلاب، اساتید، پژوهشگران حوزه را در افق تمدنی ترسیم و تبیین می‌نمودند، به‌عنوان بیانیه گام دوم حوزه در حرکت تمدنی خود در سده دوم حیات حوزه، شاهد حرکتی شتابان در مسیر تعالی جامعه اسلامی در رسیدن به تمدن نوین اسلامی-ایرانی باشیم، تا بار دیگر تاریخ جامعه انسانی شاهد آن باشد که حوزه علمیه قم که توانست در تاریخ معاصر پیش قراول حرکت تمدنی نه تنها ایران و امت اسلامی، بلکه جامعه انسانی از طریق معطوف ساختن نگاه‌ها به مؤلفه‌های فرهنگی از جمله عدالت و موعودگرایی باشد، بار دیگر با سکان‌داری حرکت شتابان جامعه انسانی به سوی تحول در نظام بین‌المللی با حذف مؤلفه‌های فردمحورانه مبتنی بر سرمایه‌داری غرب را به میراث جاودان خود جامه عمل بپوشاند.

انتهای پیام/