به گزارش پایگاه خبری رسانه‌ای حوزه علمیه خواهران، به همت اداره‌کل اساتید حوزه علمیه خواهران، چهارمین روزشمار هفته تکریم مقام استاد به مناسبت هفته معلم با عنوان "استاد و فریضه جهاد تبیین" منتشر شد.

 بسم الله الرحمن الرحیم

مقام معظم رهبری: دشمن در رأس نقشه‌هایش تبلیغات است؛ ‌به قول خودشان پروپاگاندا است. علاجِ پروپاگاندا «تبیین» است، تبیین حقیقت از زبانهای مختلف، از حنجره‌های مختلف، با تعبیرات مختلف، با ابتکارات مختلف؛‌ تبیین. وسوسه‌ای را که روی آن جوان یا نوجوان اثر میگذارد، چه میتواند برطرف کند؟ باتوم که نمیتواند برطرف کند،؛ آن وسوسه را تبیین میتواند برطرف کند. این مطلب اوّل. جهاد تبیین را جدّی باید گرفت. همه، در حوزه، در دانشگاه، در صداوسیما بالخصوص، در مطبوعات، در هر جایی که شما ایستاده‌اید و یک شعاع پیرامونی‌ای دارید و میتوانید روی آن اثر بگذارید، باید تبیین انجام بگیرد؛ تبیین درست، تبیین صحیح. ۱۴۰۱/۱۰/۱۹بیانات در دیدار مردم قم

از مهم‌ترین عرصه های جهاد تبیین، مقوله جمعیت می‌باشد. مسیر تغییرات رشد جمعیتی در کشور، به سوی رشد منفی و سیر نزولی در حرکت بوده و پیش بینی‌ها نشان می‌دهد که ایران در آینده‌ای نه چندان دور با کاهش جمعیت و پدیده پیری روبرو خواهد بود.

این خود می‌تواند پیآمدهای منفی زیادی را برای کشور به بار آورد. طی سه دهه اخیر باروری در ایران به طرزی شگفت انگیز کاهش پیدا کرده است. این وضعیت موجب شد تا ایران سال 1385  وارد گروه کشورهایی شود که باروری سطح یا زیر سطح جایگزینی داشته‌اند. روند رشد جمعیت ایران از دهه‌های پیشین تاکنون نشان می‌دهد که متوسط میزان رشد سالانه جمعیت در دهه 1345-1335 برابر با 1/3 درصد بوده است.

این در حالی است که در دهه بعد از آن یعنی در فاصله سالهای 1355-1345 این رشد کاهش یافته و مقدار آن به 71/2 درصد رسیده است. در دهه 1365-1355 به جهت وضعیت خاص کشور از جهت تحولات سیاسی و اجتماعی، رشد جمعیت به رقم بی سابقه 9/3 درصد در سال افزایش ‌یافت.

در دهه دوم انقلاب، اما، موفقیت‌های چشمگیر برنامه‌های تنظیم خانواده در کشور باعث شد تا نرخ رشد از 9/3 درصد در دهه 1365-1355 به 96/1 درصد دردهه 1375-1365 و پس از آن به 61/1 درصد در دهه 1385-1375 و در نهایت به رقمی در حدود 3/1 در سال 1390، و 2/1 در سال 1395 کاهش یابد. و این رقم امروز به کمتر از یک درصد یعنی حدود 6 دهم درصد رسیده است.

تجزیه و تحلیل‌های جمعیت¬شناختی نشان می‌دهد که ایران پس از تجربه کاهش باروری، وارد مرحله جدیدی از تغییرات جمعیتی شده است. مشخصه اصلی این دوره، کاهش مداوم باروری کمتر از حد جانشینی و سپس منفی شدن رشد سالانه جمعیت است که به مسائل مهم جمعیتی تبدیل خواهند شد. برخی نرخ های چالش برانگیز جمعیتی کشور ما بعد از 1400 عبارتند از:

  چالش باروری

نرخ باروری اکنون 1.7 است. با این وضعیت در دهه 1430 رشد جمعیت به صفر و بعد از آن به سوی منفی شدن حرکت می کند.غالبا کاهش باروری با رسیدن به سطح جایگزینی در صورت فقدان سیاست های تشویقی و حمایتی،ادامه خواهد یافت.

  چالش ازدواج

در بازه زمانی 1389تا 1398 ازدواج 40 درصد کاهش داشته است از حدود 900 هزار واقعه رسید به 530 واقعه رسید. کویید تا یک سوم بر تصمیم ازدواج و فرزنداوری تأثیر داشت.

  چالش سالمندی

در ایران تا سال 1395 کمترل از 10 درصد جمعیت را افراد سالمند 60 سال به بالا تشکیل می‌دادند. این رقم در سال 1435 به 32 درصد می رسد. برای جمعیت 65 سال به بالا هم این رقم از 7 به 23 درصد در طی این زمان افزایش خواهد یافت. تا سال 1415 سالمندی با شیبی ملایم افزایش می‌یابد اما از سال 1415 به دلیل ورود متولدین دهه1360 شیب سالمندی تندتر خواهد شد.

معرفی منابع: 

حاتم حسینی و همکار، «تغییرات اندیشه‌ای و تاثیر آن بر رفتار وایده آل‌های باروری زنان کرد و ترک»، پژوهش زنان، شماره۲، صفحه۵۶.

مرکز آمار ایران، سالنامه آماری کشور۱۳۹۵، صفحه۱۰۰.

محمود مشفق و دیگران، «چشم انداز تحولات جمعیتی ایران: لزوم تجدید نظر در سیاست‌های جمعیتی»، مطالعات راهبردی زنان، صفحه۱۵۳

انتهای پیام/