عفاف و حجاب؛ ارزش‌هایی فطری و بنیادین در سبک زندگی اسلامی

مدیر حوزه علمیه خواهران هرمزگان با تأکید بر نقش محوری عفاف در شکل‌گیری سبک زندگی اسلامی، گفت: حجاب دارای دو بعد ایجابی و سلبی است و بدون همراهی عفاف، تحقق کامل آن امکان‌پذیر نیست. عفاف، نه‌تنها در پوشش بلکه در اندیشه، رفتار و گفتار باید نهادینه شود.

به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علیمه خواهران/ هرمزگان، خانم عباسی، مدیر حوزه علمیه خواهران این استان، در گفت‌وگویی با برنامه رادیویی خلیج فارس با تبیین مفهوم حجاب اسلامی، اظهار داشت: حجاب در لغت به معنای پرده و پوشش است و در فقه اسلامی شامل دو بعد ایجابی، یعنی وجوب پوشش بدن، و سلبی، یعنی حرمت خودنمایی در برابر نامحرم است. هرگاه یکی از این دو بعد رعایت نشود، حجاب اسلامی کامل نیست.

وی با اشاره به تفاوت ظریف میان حجاب و عفاف افزود: عفاف، ارزشی درونی و فطری است که از وجدان انسانی برمی‌خیزد و به خودکنترلی، عزت‌نفس و ادب در رفتار منجر می‌شود. برخلاف تصور رایج، عفاف تنها مخصوص دین اسلام نیست بلکه در بسیاری از جوامع، حتی غربی، جلوه‌هایی از آن دیده می‌شود.

خانم عباسی ادامه داد: وقتی بانوان مسلمان در غرب در اقدامی نمادین به زنان غیرمسلمان روسری تعارف می‌کنند، بسیاری از آن‌ها با دیدن خود در آینه احساس عجیبی پیدا می‌کنند که نشان می‌دهد عفاف، ریشه در فطرت انسان دارد.

وی با اشاره به ابعاد گوناگون عفاف گفت: عفاف تنها به پوشش خلاصه نمی‌شود؛ بلکه شامل عفاف در اندیشه، گفتار و رفتار نیز هست. برای نهادینه شدن این ارزش، ابتدا باید از اندیشه آغاز کرد. در آیه ۱۲ سوره حجرات آمده است: «یا أیها الذین آمنوا اجتنبوا کثیرا من الظن إن بعض الظن إثم»، که از مؤمنان می‌خواهد از گمان بد بپرهیزند. این یکی از مصادیق عفاف در اندیشه است.

وی با بیان اینکه سوءظن می‌تواند مقدمه غیبت، تهمت و بی‌اعتمادی در روابط شود، افزود: وقتی عفت در ذهن و دل افراد نهادینه شود، در رفتار آن‌ها نیز تجلی پیدا می‌کند و به افزایش اعتماد در روابط به‌ویژه بین زوجین منجر می‌شود.

خانم عباسی در پاسخ به نگرانی برخی افراد مبنی بر اینکه حسن ظن ممکن است باعث سوءاستفاده شود گفت: حسن ظن باید چارچوب‌دار و آگاهانه باشد. همان‌گونه که عفاف به معنای خودکنترلی آگاهانه است، اعتماد نیز باید در جایی باشد که زمینه آن فراهم است؛ در خانواده، میان زوجین و در روابط سالم اجتماعی.

مدیر حوزه علمیه خواهران هرمزگان با اشاره به عفاف در گفتار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابعاد این ارزش الهی تصریح کرد: در بیشتر معاشرت‌های ما، گفتار نقش اصلی را ایفا می‌کند. قرآن سه تعبیر زیبا برای گفتار عفیفانه دارد: قول احسن، قول طیب و قول کریم.

وی در تبیین این مفاهیم گفت: قول احسن به معنای استفاده از واژگان زیبا و محبت‌آمیز است؛ چه در خانواده با بار عاطفی، و چه در اجتماع با رعایت احترام. قول طیب به معنای سخن پاک و دور از فحش و خشونت است. قول کریم، گفتاری است که در آن کرامت و بخشش وجود دارد؛ یعنی به‌جای گله و غیبت، از سخنان آموزنده و آرامش‌بخش استفاده شود.

خانم عباسی با اشاره به سیره اهل‌بیت(علیهم السلام) اظهار داشت: یکی از جلوه‌های عفاف در گفتار را می‌توان در حدیث کساء مشاهده کرد؛ جایی که حضرت زهرا(س) با احترام، لطافت و واژه‌های عاطفی با همسر و فرزندان‌شان سخن می‌گویند. این الگوی بی‌نظیری برای روابط خانوادگی است.

وی با استناد به آیه «فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً» از سوره طه، تأکید کرد: حتی در مجادلات نیز باید ادب گفتار و نرمی در بیان رعایت شود تا نتیجه تربیتی و تأثیرگذاری داشته باشد.

خانم عباسی در پاسخ به شبهه‌ای درباره ناهماهنگی میان احساسات زنان و لزوم رسمی بودن گفتار در اجتماع، گفت: اسلام احکامی را وضع کرده که با فطرت انسان هماهنگ است. همان‌گونه که مرد بصری باید نگاه خود را کنترل کند، زن نیز باید لطافت گفتار خود را در اجتماع مدیریت کند. این نه محدودیت، بلکه مدیریت عواطف در مسیر صحیح است.

استاد حوزه با اشاره به تحقیقات علمی درباره تأثیر واژگان بر روان انسان افزود: دکتر ایموتو، محقق ژاپنی، در آزمایش‌های متعدد نشان داد که واژگان مثبت باعث نظم و زیبایی در مولکول‌های آب می‌شود. این یعنی واژه‌ها، حتی بر جسم انسان نیز اثر دارند؛ چه برسد به روح و روان.

خانم عباسی در پایان گفت: انسان با واژگان زیبا نیز می‌تواند صمیمیت ایجاد کند. شکستن قبح واژه‌های زشت باعث می‌شود کنترل کلام در جای دیگر سخت شود. اگر فرهنگ عفاف در گفتار و رفتار نهادینه شود، جامعه‌ای سالم، با روابطی متعادل و مبتنی بر اعتماد خواهیم داشت.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha